Rozprawa z perspektywy oskarżonego cz. 1

Nie trzeba chyba nikomu wyjaśniać, jak ważny z perspektywy oskarżonego jest przewód sądowy. Szczególnie doniosła dla oskarżonego jest natomiast pierwsza rozprawa i tzw. otwarcie przewodu sądowego. Pierwsza rozprawa rozpoczyna się wywołaniem sprawy, a następnie przewodniczący sprawdza czy wszyscy wezwani się stawili oraz czy nie ma przeszkód do rozpoznania sprawy. W sytuacji nieusprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego, którego obecność jest obowiązkowa, przewodniczący zarządza jego natychmiastowe zatrzymanie i doprowadzenie lub przerywa w tym celu rozprawę albo ją odracza. Przyjmijmy, że oskarżony jest jednak obecny. Po sprawdzeniu obecności przewodniczący zarządza opuszczenie sali rozpraw przez świadków. Biegli mogą pozostać na sali, jeśli przewodniczący nie postanowi inaczej. Pokrzywdzony może brać udział w rozprawie i pozostać na sali, choćby miał zeznawać jako świadek. Wówczas sąd przesłuchuje go jako pierwszego.

Przewód sądowy rozpoczyna się od zwięzłego przedstawienia przez oskarżyciela zarzutów oskarżenia. Jeżeli podczas rozprawy nie ma oskarżyciela, to zwięzłe przedstawienie zarzutów spoczywa na przewodniczącym. Jeśli oskarżony bierze udział w rozprawie, po przedstawieniu zarzutów, przewodniczący poucza go o prawie składania wyjaśnień, a także o prawie do odmowy wyjaśnień lub odpowiedzi na niektóre pytania, składania wniosków dowodowych oraz o konsekwencjach nieskorzystanie z tego uprawnienia. Przewodniczący pyta oskarżonego, czy przyznaje się do zarzucanego czynu i czy chce złożyć wyjaśnienia. Podczas składania wyjaśnień przez oskarżonego przewodniczący zadaje mu pytania dotyczące stanu faktycznego sprawy. Po przesłuchaniu oskarżonego przewodniczący poucza go o prawie zadawania pytań osobom przesłuchiwanym oraz składania wyjaśnień co do przeprowadzonych dowodów. Moment przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej jest ostatnim momentem, kiedy oskarżony może dobrowolnie poddać się odpowiedzialności karnej, o ile spełnia oczywiście wymogi przewidziane ustawą. Dlatego ważne jest, aby oskarżony, który może skorzystać i złożyć przedmiotowy wniosek, zrobił to w odpowiednim, przewidzianym na to czasie.