Pozew – do którego złożyć sądu miejscowo? Właściwość wyłączna sądów.
Właściwość wyłączną sądów ustawodawca przewidział w sprawach:
o własność lub o inne prawa rzeczowe na nieruchomości, o posiadanie nieruchomości, powództwo można wytoczyć wyłącznie przed sąd miejsca jej położenia. Jeżeli przedmiotem sporu jest służebność gruntowa, właściwość oznacza się według położenia nieruchomości obciążonej;
z tytułu dziedziczenia, zachowku, jak również z tytułu zapisu, polecenia oraz innych rozrządzeń testamentowych powództwo wytacza się wyłącznie przed sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część;
ze stosunku członkostwa spółdzielni, spółki lub stowarzyszenia powództwo wytacza się wyłącznie według miejsca ich siedziby;
ze stosunku małżeństwa powództwo wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda;
ze stosunku między rodzicami a dziećmi oraz między przysposabiającym a przysposobionym powództwo wytacza się wyłącznie przed sąd miejsca zamieszkania powoda, jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej.