Na czym polega przestępstwo zniewagi

Przestępstwo zniewagi (obrazy) polega na takim zachowaniu sprawcy, które w ocenie społeczeństwa i przyjętych norm kulturowych, stanowi wyraz pogardy dla drugiego człowieka, a w szczególności uwłacza jego czci. Zachowanie sprawcy sprowadza się do ubliżenia drugiej osobie, w szczególności poprzez obrażanie go. Dobrem chronionym przy przestępstwie zniewagi jest zatem godność i dobre imię człowieka. Przestępstwo zniewagi nastąpi, kiedy sprawca znieważy (obrazi) inną osobę w jej obecności albo bez jej udziału, ale publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do tej osoby dotarła. Znieważyć można kogoś w dowolnej formie – ustnie, pisemnie (także rysunkiem), gestem. Sąd oceniając, czy doszło do znieważenia drugiej osoby kieruje się zasadami obiektywizmu, tzn. bierze pod uwagę, czy dane zachowanie jest powszechnie uznane za obraźliwe. Ważne są w tym przypadku uwarunkowania środowiskowe, a także cały kontekst sytuacyjny.
Znieważyć kogoś można tylko umyślnie, tzn. sprawca musi tego chcieć lub przewidzieć, że jego zachowanie będzie obraźliwe dla drugiej osoby, a mimo wszystko się na to zgodzić.
Typem kwalifikowanym przestępstwa zniewagi jest popełnienie go za pośrednictwem środków masowego komunikowania.
Przestępstwo zniewagi jest takim rodzajem przestępstwa (występkiem), które ścigane jest z oskarżenia prywatnego. Oznacza to, że poszkodowany wnosi prywatny akt oskarżenia do Sądu, a w sprawie występuje jako oskarżyciel prywatny. .
Są sytuacje, kiedy sąd może jednak odstąpić od wymierzenia kary za przestępstwo znieważenia. Po pierwsze, sąd może odstąpić od wymierzenia kary, kiedy do zniewagi doszło w wyniku wyzywającego zachowania pokrzywdzonego (pokrzywdzony sprowokował sprawcę). Drugim przypadkiem jest sytuacja, kiedy pokrzywdzony na zniewagę odpowiedział naruszeniem jego nietykalności cielesnej lub zniewagę odwzajemnił. Należy jednak pamiętać, że tzw. łaska sędziowska, czyli odstąpienie od wymierzenia kary za znieważenia jest dla sądu jedynie możliwością (ma charakter fakultatywny), a nie obowiązkiem.
Karą za przestępstwo zniewagi w trybie podstawowym (czyli nie za pomocą środków masowego komunikowania) jest grzywna albo kara ograniczenia wolności.